مشخصات فردی

رضا تقی‌پور انواری معروف به رضا تقی‌پور در شهریور ماه ۱۳۳۶ در شهرستان مراغه استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. او در یک مصاحبه ادعا کرده که، سومین فرزند خانواده‌ است و در سال ۱۳۶۴ ازدواج کرده است و چهار فرزند دارد. در مصاحبه دیگری با مجله پیوست او می‌گوید که، سه خواهر و دو برادر هستند. درباره این افراد، به جز شخص تقی‌پور اطلاعات خاصی در دسترس نیست.

آقای تقی‌پور همچنین در رشته‌های مهندسی کامپیوتر از دانشگاه شهید بهشتی مدرک کارشناسی دریافت کرده و در رشته مهندسی صنایع از دانشگاه علم و صنعت ایران مدرک کارشناسی ارشد گرفته است و اشاره شده که آقای تقی‌پور از دانشگاه بوردو در فرانسه مدرک دکتری علوم پیشرفته مدیریت دریافت کرده‌است.

رضا تقی‌پور یکی از چهره‌های تاثیرگذار در حاکمیت جمهوری‌ اسلامی، به خصوص در زمینه اینترنت و فناوری ارتباطات است. از حضور در وزارت دفاع در زمان جنگ تا نمایندگی مجلس، تصدی عنوان وزارت ارتباطات در دوران احمدی‌نژاد و حضور در شورای عالی فضای مجازی،‌یکی از تاثیرگذارترین جایگاه‌های حاکمیتی تصمیم‌گیرنده در حوزه اینترنت)، از جمله سمت‌ها و حوزه‌های تاثیرگذاری اوست.

رضا تقی‌پور در مصاحبه‌ای در خرداد ۱۳۹۸، به بخش‌هایی دیگری از زندگی‌اش که کمتر در رسانه‌ها منعکس شده، اشاره می‌کند و می‌گوید که، بعد از شروع جنگ ایران و عراق در شهریور ۱۳۵۹ در بخش‌های لجستیک، آموزش و مخابرات در بسیج تبریز خدمت می‌کند. در همین حین او در مشکین‌شهر در زمینه تبلیغات و انتشارات می‌کند. او مدعی می‌شود که در بخش مدیریت منابع و لجستیک ابداعاتی هم داشته‌است. اما به جزییات دیگری در این باره اشاره نمی‌کند.

تقی‌پور بعد از پایان جنگ وارد شرکت‌های وابسته به وزارت دفاع (زیرمجموعه‌های صاایران) می‌شود. او در سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۵ مدیر بخش صنایع امنیت مخابرات در گروه صنایع مخابرات بوده‌است. سپس در فاصله سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۱ مدیرعامل شرکت صنایع الکترونیک شیراز (صاشیراز) و قائم‌مقام مدیرعامل صاایران می‌شود.

محل بعدی که او حضور داشته، شرکت صنایع مخابرات صاایران (صما) است. او از میانه دهه ۱۳۸۰ تا زمانی که به عنوان وزیر ارتباطات در دولت احمدی نژاد منصوب شد، مدیرعامل این شرکت بود.

رضا تقی‌پور در دولت دوم احمدی‌نژاد به عنوان وزیر ارتباطات به مجلس معرفی شد و اواخر تابستان ۱۳۸۸ رای اعتماد گرفت. او تا آذرماه ۱۳۹۱ که توسط احمدی‌نژاد از سمتش برکنار شد، متصدی این وزارتخانه بود. او بعد از برکناری به عنوان مشاور رییس‌جمهوری در امور ارتباطات و فناوری اطلاعات جایگاه شغلی دریافت کرد.

او یکی از طرفداران جدی محدودسازی اینترنت و ارتباطات در ایران است. این موضوع به سال‌ها پیش برمی‌گردد. تقی‌پور زمانی که در زمان وزارت، اینترنت با سرعت ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه را برای مردم کافی می‌دانست. در همین دوره است که او از طرف اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا به دلایلی مرتبط با نقض حقوق شهروندان،‌شنود اطلاعات و محدودیت دسترسی آنها به ارتباطات مربوط می‌شود، تحریم شده‌بود.

او بعدتر از این رویکرد دفاع کرده و گفته بود: «این‌که ارتباطاتی که برای آسایش مردم است، در اختیار اغتشاش و آشوب و فتنه قرار بگیرد، هیچ ایرانی قبول نداشت و برنمی‌تابید.»

تقی‌پور طبق گفته خودش از شبکه‌های اجتماعی خارجی استفاده نمی‌کند و استفاده از آنها را بازی در زمین دشمن می‌داند. او در یک مصاحبه، به مسایلی مثل جاسوسی این شبکه‌ها از کاربران، در صدر بودن برنامه‌های جاسوسی خارجی تا سال ۲۰۲۵ و مسایلی شبیه آن اشاره کرده و از این موارد به عنوان دلیلی برای استفاده نکردن از شبکه‌های اجتماعی خارجی یاد کرده بود. تقی‌پور در همین‌جا تاکید می‌کند که در شبکه‌های اجتماعی داخلی مثل بیسفون و سانیا استفاده می‌کند.

بیسفون یک سامانه پیام‌رسان (مشابه تلگرام و واتس‌آپ) است که در سال ۱۳۹۹ تعطیل شد. ساینا (که در این مصاحبه ب آن اشاره شده)‌ نیز طراحی مشابه شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک دارد. او در عین حال یکی از حامیان جدی طرح صیانت است.

رضا تقی پور پیش از اینکه به وزارت ارتباطات دولت دهم (دولت احمدی‌نژاد) برسد،‌ معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان فضایی ایران بود. در زمان او بود که ماهواره امید در بهن ۱۳۸۷ در مدار قرار گرفت.

او در شهریور ۱۳۸۸ وزیر ارتباطات ایران شد اما حدود سه سال بر سر کار ماند. رضا تقی‌پور پیش از آن‌که دوره مسئولیتش به پایان برسد، با حکم محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری ایران برکنار شد. تقی‌پور چند سال بعد با رسانه‌ها در این باره صحبت کرد و درباره دلایل این برکناری جزییات بیشتری را بازگو کرد. براساس گفته او، اختلاف بر سر ادغام وزارتخانه‌های «ارتباطات» و «راه و شهرسازی»‌ بود. این موضوع بعدتر لغو و کنار گذاشته شد.

تقی‌پور در بهمن ۱۳۹۱ به عنوان عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی انتخاب شد. این شورا یکی از مراکز مهم تصمیم‌گیری درباره وضعیت اینترنت و ارتباطات در ایران است. از جمله این تصمیم‌‌ها می‌توان به طرح صیانت اشاره کرد. مرتضی آقاتهرانی، از نمایندگان مجلس موافق صیانت نامه‌ای را به نمایندگان داده که تاکید می‌کند،‌ این طرح مورد توافق نهادهای حاکمیتی از جمله شورای عالی فضای مجازی است.

رضا تقی‌پور بعد از وزارت ارتباطات به شورای شهر رفت. او از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ سخنگوی شورای شهر تهران بود. او در دوره پنجم شورای شهر تهران نیز در این شورا عضو بود و تا زمان حضور در مجلس در همین سمت باقی ماند.

او سپس در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی کاندیدا شد و به عنوان نماینده حوزه انتخابیه تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس انتخاب شد.

در مهرماه ۱۴۰۰ آقای تقی‌پور به عنوان رییس کمیسیون بررسی طرح صیانت انتخاب شد. این کمیسیون به این دلیل تشکیل شده بود که بررسی طرح صیانت بدون حضور در صحن مجلس امکان‌پذیر باشد. چنین فرایندی می‌توانست پیش رفتن طرح صیانت را سریع‌تر امکان‌پذیر کند چون امکان طرح شدن صحبت‌ها در جلسه علنی مجلس و همچنین رای‌گیری و ابراز مخالفت‌های احتمالی به این طرح حذف می شد. این کمیسیون چند ماه بعد، در اسفند ۱۴۰۰ و در عرض چند دقیقه، کلیات طرح صیانت را تصویب کردند.

تقی پور در خردادماه ۱۴۰۰ با حکم رییس ستاد انتخاباتی ابراهیم رییسی، به عنوان مسئول ستاد فضای مجازی این ستاد منصوب شد. او دو روز بعد، در مصاحبه‌ای پیرامون طرح صیانت به مسائلی مثل بسته‌شدن سامانه‌های خارجی در ایران،‌ احراز هویت از کاربران در فضای مجازی و… اشاره کرد. در همین گزارش،‌ تقی‌پور به اینکه فروش فیلترشکن جرم است نیز اشاره می‌کند. این در حالی است که پیش‌تر، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت روحانی تاکید کرده بود، فروش فیلترشکن از نظر قانونی جرم نیست.

یک هفته بعد از انتشار خبر انتصاب تقی‌پور در ستاد رئیسی، مهدی دوستی سخنگوی ستادهای مردمی ابراهیم رئیسی تاکید کرد: «تقی پور هیچگونه سمتی در ستادهای مردمی حامی آیت الله رئیسی ندارد.»

تقی‌پور از طرف بریتانیا، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا تحریم شده است.

او در سال ۱۳۹۲ به خاطر نقض حقوق بشر رضا تقی‌پور را تحریم کرد و خواستار بلوکه شدن اموال او شد. تقی پور در واکنش به این تحریم گفت که از آن بی‌خبر بوده و تحریم شدن توسط غربی‌ها را افتخار می‌داند.

او در سال ۱۳۹۱نیز از سوی ایالات متحده آمریکا تحریم شد. دلیل تحریم تقی‌پور نقش کلیدی او در فیلترینگ و مسدود کردن حق دسترسی شهروندان ایران به اینترنت آزاد و اطلاعات و تلاش برای راه اندازی اینترنت ملی ذکر شده بود.

تقی پور در آوریل ۲۰۱۱ از طرف اتحادیه اروپا تحریم شد. اتحادیه اروپا آقای تقی‌پور را به خاطر سانسور و کنترل فعالیت‌های اینترنتی و کنترل مکالمات تلفن همراه شهروندان تحریم کرده بود. براساس تحریم‌های اتحادیه اروپا تقی‌پور حق حضور در این اتحادیه را ندارد و اموالش نیز در این کشورها مسدود می‌شود.

ندارد

رضا تقی‌پور از مدرس‌های موسسه طلوع حق است. او در این موسسه دو دوره «فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی» و «فناوری ارتباطات،‌ وضع موجود و چشم‌انداز آینده» را مدیریت می‌کند. در صفحه معرفی موسسه طلوع حق از استادهایی که به طور کامل یا نسبی به گفتمان سکولار غرب تعهد دارند، انتقاد شده است. این موسسه در همین راستا تاکید کرده که هدفش «برگزاری دوره آموزشی «به سوی تمدن اسلامی» تا از این طرح « دغدغه اصیل انقلاب اسلامی را در گذر از غربزدگی فکری و فرهنگی و تفکر در امکان‌های تحقق تمدن اسلامی پیگیری کند» برای رسیدن به این هدف، موسسه طلوع حق «دسترسی به اساتید و نخبگان را برای جوانان متعهد به آرمان انقلاب اسلامی آسان‌تر کرده و آنها را در ترویج و تعمیق گفتمان اصیل انقلاب یاری خواهد کرد.»

روح‌الله مومن‌نسب، از دیگر همفکران آقای تقی‌پور و پشتیبان طرح صیانت نیز در همین موسسه دوره‌های آموزشی برگزار می‌کند.

تقی پور در رونمایی از «در نشان» (نشانی بومی ایرانی به جای @ )که سال ۱۳۹۷ برگزار شد حضور داشت.

اپراتور سوم تلفن همراه در زمان حضور تقی‌پور در وزارت ارتباطات شکل گرفت. شکل‌گیری و پا گرفتن این اپراتور در ایران با چالش‌های مختلفی همراه بوده‌است.