مشخصات فردی

موسسه فرهنگی هنری تبیان نور در پاییز سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از موسسات زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان یک موسسه غیرتجاری به ثبت رسیده‌است. این اتفاق همزمان است با انتصاب حجت‌الاسلام سید مهدی خاموشی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با حکم رهبر ایران.  

هدف کلی از ایجاد این موسسه ارائه محتوای سازمان‌یافته و مناسب دینی-مذهبی و مطابق فناوری روز عنوان شده‌است.

در دهه هشتاد تبیان به خاطر سایت، اینترنت رایگان، کافی‌نت، سالن اینترنتی در مساجد، طرح «هزار مسجد»‌ (ارایه کامپیوتر با شرایط اقساطی)‌  شناخته می‌شد. درحال حاضر اما طرح‌های دیگری نیز از طرف این موسسه ارایه می‌شوند. نرم‌افزارهای ویژه موبایل، سرزمین مجازی کودکان تبیان (یک شبکه با محتوای اختصاصی برای کودکان و نوجوانان)،‌ خدمات ICD یا مرکز داده اینترنتی (مرکزی با ارایه خدمات میزبانی ابری،‌ دیتاسنتر، میزبانی سرور، پست الکترونیکی، پشتیبان‌گیری و… )، خانه نوآوری (مرکز خدمات استارتاپی) و شبکه اجتماعی، سبد زندگی مجازی،‌ کتابخانه و …  است.

از مشهورترین محصولات تبیان اما می‌توان به سامانه همدم (همسرگزینی آنلاین)‌ نام برد. درباره کارکرد این سامانه انتقادهای مطرح شده‌است؛ از جمله ادعای دزدی بودن لوگو یا کلاهبرداری این سامانه از جوانان.

موسسه تبیان زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت می‌کند که از سازمان‌های تحت کنترل رهبری است. رییس این سازمان مستقیما با حکم رهبر ایران انتخاب می‌شود. خود این سازمان نیز برای عملی‌کردن بخشی از سخنرانی‌های رهبر ایران درباره استفاده از فضای مجازی شکل گرفته‌است.

اعضای هیات‌مدیره این سازمان نیز از چهره‌های فعال در حوزه ارتباطات در ایران هستند و خارج از موسسه تبیان نیز هرکدام در شرکت‌هایی عضو هستند که به طور فعال در حوزه‌های زیرساختی،‌ نرم‌افزاری، تولید محتوا و… در فضای مجازی فعالیت می‌کند.

از جمله این چهره‌ها می‌توان به کمیل خجسته باقرزاده،‌ فرزند حسن خجسته از مدیران ارشد سابق در صدا و سیما و برادر همسر رهبر ایران اشاره کرد. کمیل خجسته باقرزاده در حال حاضر مدیر این موسسه است. 

محمد شریف‌خانی از چهره‌های دیگر فعال در تبیان است که در شرکت های دیگر حوزه ارتباطات نیز حضوری چشمگیر دارد. او معاون سابق بخش فضای مجازی صدا و سیمای ایران و مدیر شرکت سیما رایان شریف است. سایت تلوبیون محصول مهم این شرکت است. نمایندگی در کمیته فیلترینگ،‌ معاون تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (سازمان ارایه‌دهنده مجوز برای محتوای صوتی و تصویری در فضای مجازی) از جمله سمت‌های مهم اوست.

یاسر جلالی از دیگر چهره‌های مشهور این لیست است. او عضو هیات‌مدیره شرکت‌های وابسته به صدا و سیمای ایران و از پشتیبانان طرح صیانت از کاربران فضای مجازی است؛‌ طرحی که با واکنش گسترده مدافعان آزادی اینترنت مواجه شده است. او همچنین پشتیبان گسترش طرح اینترنت ملی در ایران است. 

سیدمحمدرضا آقامیری، چهره دیگر هیات‌مدیره این موسسه، عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (کمیته فیلترینگ) در ایران است؛‌ ساختاری که نقش مهمی در محدودیت دسترسی کاربران به اینترنت ایفا می‌کند.

مسعود فیاضی به جز هیات مدیره تبیان نور، در مجموعه‌های مرتبط با وزارت آموزش و پرورش در ایران نیز عضویت دارد. او از تدوین‌گرهای طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» است. فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در دولت ابراهیم رئیسی بود اما نتوانست رای اعتماد بگیرد.  

علی عسگری دیگر عضو هیات‌مدیره این شرکت است که در زمینه‌های رسانه‌ای و موسسات مذهبی بسیاری فعال بوده و هست. از این شرکت‌ها می‌توان به خبرگزاری مهر و روزنامه تهران‌تایمز ، همچنین موسسه نشر شهر وابسته به شهرداری تهران اشاره کرد.

مجتبی حمیدیان نیز عضو شرکت‌های حوزه مرتبط با صدا و سیما و فضای مجازی است. این شرکت‌ها که با کلیدواژه مشترک «سروش» در آگهی روزنامه رسمی دیده می‌شوند، از شرکت‌های وابسته به صدا و سیمای ایران هستند.

موسسه تبیان تا به حال از طرف اتحادیه اروپا یا ایالات متحده آمریکا تحریم نشده‌است.