مشخصات فردی

«شرکت ارتباطات زیرساخت» (سهامی خاص)‌ کنونی پیرو سیاست‌ها و برنامه‌های کلان جمهوری اسلامی در سال‌های آغازین دهه ۱۳۸۰ خورشیدی به عنوان شرکتی مستقل از شرکت مخابرات ایران به فعالیت پرداخت.

شرکت طرح و توسعه تلفن ایران به عنوان هسته اولیه تشکیل شرکت ارتباطات زیرساخت کنونی بر اساس مصوبه 2134 مورخ چهارم تیرماه ۱۳۶۹ فعالیتش را آغاز کرد. ده سال بعد و همزمان با برگزاری مجمع عمومی فوق‌آلعاده در زمستان ۱۳۷۸،  نام این شرکت از شرکت طرح و توسعه تلفن ایران به شرکت طرح و توسعه شبکه‌های مخابراتی تغییر یافت.

شرکت  طرح و توسعه شبکه‌های مخابراتی نیز در تابستان ۱۳۸۳ و در جلسه هیات‌وزیران دولت ایران به عنوان شرکت ارتباطات زیرساخت تغییر نام داد.

این شرکت در راستای کوچک‌تر کردن دولت (اصل ۴۴ قانون اساسی ایران) به صورت یک شرکت مستقل زیر نظر وزارت ارتباطات ایران فعالیت کرد. هدف از ایجاد این شرکت، واگذاری بدنه مخابراتی ایران به بخش خصوصی عنوان شده بود.

این سازمان زیر نظر وزارت ارتباطات ایران فعالیت می‌کند. همچنین،‌ شرکت‌ مادرتخصصی شرکت ارتباطات زیرساخت، شرکت مخابرات ایران بود که از این شرکت منفک شد. 

سازمان دولتی پایین‌دستی زیرمجموعه شرکت زیرساخت نیست. این شرکت با ارایه‌دهندگان خدمات ارتباطی و اینترنتی (مثل ISP ها یا هر شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنتی) در ارتباط است. به عبارت دیگر، شرکت ارتباطات زیرساخت اینترنت را از خارج ایران وارد کرده و آن را در اختیار این شرکت‌ها می‌گذارد. شرکت‌های آی‌اس‌پی نیز اینترنت را به مشتریان خرد می فروشند.

این شرکت فراهم‌کننده زیرساخت‌های ارتباطی در ایران است. این شرکت، واسطه فروش خدمات ارتباطی به شرکت‌های ارایه‌دهنده این خدمات به مشتریان است. در این فرایند، شرکت ارتباطات زیرساخت اینترنت را از خارج از ایران وارد کرده و به عنوان واسطه به شرکت‌های دیگر می‌فروشد. همین کارکرد به شرکت ارتباطات زیرساخت امکان‌ تعرفه‌گذاری و اعمال قدرت درباره وضعیت اینترنت را می‌دهد. 

از دیگر کارکردهای شرکت ارتباطات زیرساخت می‌توان به راه‌اندازی مراکز داده اصلی (مادر) اشاره کرد که یک سرویس زیرساختی مربوط به اینترنت هستند. مراکز داده مادر برای تسهیل تبادل داده‌های ارتباطی کاربرد دارند. به طور مشخص، مراکزی از این دست که برای تقویت شبکه ملی اطلاعات (اینترنت ملی)‌ راه‌اندازی می‌شود، می‌تواند ارتباط بین مراکز داده که روی شبکه ملی اطلاعات قرار دارند را تسهیل کند. 

تقویت و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی مثل فیبر نوری و شبکه انتقال داده از دیگر کارکردهای این شرکت است. 

بنا به ماده دو اساسنامه، این شرکت وظیفه «تأمین ظرفیت انتقال وراه‌یابی و ترافیک بین‌شهری و بین‌الملل مورد نیاز متقاضیان و اپراتورهای شبکه‌های مختلف اعم از دولتی و غیردولتی» بر عهده دارد. 

در ماده سوم  از همین اساسنامه، کارکردهای آن بدین صورت تصحیح شده است: «مدیریت‌، ساماندهی‌، ایجاد، توسعه‌، تأمین‌، نظارت‌، نگهداری و بهره‌برداری شبکه‌ارتباطات زیرساخت کشور و ارائه خدمات ارزش افزوده آن.»

در اساسنامه شرکت ارتباطات زیرساخت، این شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقل و با استقلال مالی معرفی شده است. 

براساس آن‌چه در ماده هفتم از اساسنامه شرکت ارتباطات زیرساخت آمده، سرمایه این شرکت «دوهزار میلیارد ریال است که به بیست میلیون سهم صدهزار ریالی با نام تقسیم شده که‌شامل اموال و دارایی‌های شرکت و از محل واگذاری توسط شرکت مخابرات ایران تأمین شده است.»

در بودجه سالیانه کشور عبارت دقیقی که منحصرا به این شرکت مرتبط باشد، دیده نمی‌شود. مسائل مربوط به بودجه و سهام نیز در جلسات مجمع عمومی این شرکت مورد بحث قرار می‌گیرد که اطلاعات دقیق‌تری درباره آن در رسانه‌ها پیدا نمی‌شود. از نقل قول مسئولان هم نمی‌توان درباره افزایش سرمایه این شرکت اطلاعات دقیقیی را به دست آورد. در یک نمونه غلامحسین رضوانی، نماینده مجلس گفته بود درآمد این شرکت در بودجه سال ۱۴۰۱ رشد ۴۲ درصدی خواهد داشت.

نام شرکت ارتباطات زیرساخت تا امروز به صورت مستقیم در لیست تحریم‌های آمریکا یا اتحادیه اروپا ذکر نشده است.